Eski ortopedistlerin topuk ağrısı şikayeti olan hastaların röntgen sonuçlarında topuk kemiğinde bir çıkıntı görmüşler ve bu hastalığın adını topuk dikeni koymuşlardır ve bu rahatsızlık isminden dolayı bir kemik problemi olarak düşünülmektedir. Topuk ağrısı ayak cerrahisinde en sık rastlanan durumlardan birisidir ve topukta görülen çıkıntı topuk dikeni hastalığının bir sonucu olup, topuktaki ağrının oluşmasında bir etlkisi bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra, ayağın altında bulunan bir kasın çalışaması ile ilgili bir problemden ötürü topuk dikeni oluşmaktadır.
Topuk Dikeninin Oluşum Evresi?
Ayak taban yapısında plantar fasia isimli bir kas bulunmaktadır ve bu kas yürüme sırasında yaylanma göstermesi ile kişinin yükünün yere verilmesi sağlanmaktadır. Bu plantar fasia olarak adlandırılan kas yeteri kadar esneklik göstermez ise ayak topuğuna ağrı oluşmakta ve bu ağrıya topuk ağrısı denilmektedir. Plantar fasia, farklı sebeblerden dolayı kısalır ve topuğun yapıştığı yeri çekerek bu bölgede kanama ve ağrı oluşmasını sağlamaktadır. Yapıştığı yerde zamanla oluşan kalınlaşma da röntgenlerde görülen topuk dikeni olarak adlandırılan görüntüye yol açmaktadır.
Düz tabanlarda, ayakları yüksek kavisli olanlarda, fazla kilolu olanlarda, topuklu ayakkabı ya da düz yopuksuz ayakkabı kullananlarda, diabet hastalarında, çeşitli romatizmal hastalıklarda ve bir grup ilacin yan etkisi olarak kasın kısalması ile topuk ağrısı meydana gelebilmektedir.
Topuk Dikeni Belirtileri:
Sabah yataktan kalktıktan ilk bir kaça adım sonra topuk ağrısı olması ve bu ağrının yürüme ile kendiliğinden geçmesi durumunda tipik olarak topuk dikeni tanısı koyulmaktadır. Bunun yanı sıra, bir yerde uzun süre oturulduktan sonra kalkar kalkmaz oluşan topuk ağrısı ile gün bitiminde ağrı olması da çok tipik ve tanı koydurucu olmaktadır.
Plantar Fasiitistir yani tpuk ağrısı rahatsızlığınıntanısı koyulurken ağrının şekline bakılmaktadır ancak, fiziki muayene sonrasında ayırıcı tanı için kişinin basarak ayak röntgenleri ve ek olarak gerekirse MRI veya kan tetkikleri istenebilmektedir.
Topuk Dikeni Tedavi Yöntemleri:
Topuk dikeni tedavisinde ilk olarak uygulanan yöntem, ayak tabanında rahatsızlığa sebep olan kasa yönelik yapılan germe egzersizleridir ve burada plantar fasia kasının uzatılması amaçlanmaktadır. Daha sonra ise hastaların çoğunda oluşan basma sorununun çözümü için yürüme analizleri yapılmakta ve varsa, yürüme bozukluğu ortaya çıkarılarak problemin çözümüne yönelik olarak kişiye özel tabanlıklar uygulanmakta ve hastanın yürümesi ile ilgili sorunlar giderilmektedir. Bunun yanı sıra, Ağızdan kullanılan antienflamatuar ve yüzeyel antienflamatuar lardan destek alınması sağlanmaktadır ve hastalara günde 3-4 ke buz uygulaması önerilerek 6 haftanın sonunda tamamına yakınının rahatlaması sağlanmaktadır.
Bu tedavi yöntemleri hastaya fayda sağlamaz ise kas egzersizleri, fizik tedavi programları ile gece ateli denilen ve ayağın gece belli bir pozisyonda durmasını sağlayan bir cihaz kulanılmaya başlanmaktadır ve yaklaşık hastaların %50’sinde bu tedavi başarı sağlamaktadır.
Bir diğer aşamada ise doktorun terciğine göre kortizon ya da prp enjeksiyonları hasta üzerinde denenmektedir, ancak hangi ek tedavi tercih edilirse edilsin, hastaların egzersiz yapmaya ve tabanlık kullanımına devam etmeleri gerekmektedir.
Topuk Dikeni Ameliyatı:
Yukarıda sayılan tedavi yöntemleri ile tedavilere yanıt alınamadığı zaman, hastalarda kasın kısalmasının yanında, çok yakınından geçmekte olan sinirin de sıkıştığı düşüncesi ile cerrahi tedavi planlanmaktadır. Hastalarda hem sinirin hemde kısalması olan kasın gevsetilmesini sağlayan ameliyat kapalı yada açık yöntemle yapılabilmektedir.
Ameliyatın ardından hastanın 15 gün dinlenmesi ve 6 hafta boyunca ameliyat sonrası ayakkabısı giymesi gerekmektedir. Hasta 3 ay sonra normal hayatına dönebilmektedir. Bunun yanı sıra, hastaların ameliyat sonrası yapılan işleme göre farklılık gösteren fizik tedavi yaptırması da gerekmektedir.
